Ulice Nowej Pragi

WOONERF

Głównym założeniem koncepcji zagospodarowania ul. Środkowej jest stworzenie woonerfu, czyli ciągu pieszo – jezdnego z priorytetem dla ruchu pieszych i rowerzystów.

Polskim odpowiednikiem słowa woonerf jest „podwórzec miejski” i oznacza przestrzeń ulicy przekształconą na funkcję podwórka. Typowe dla Pragi wnętrza kamienic to na ogół studnie, czyli miejsca pozbawione światła i zieleni. W związku z tym projekt zakłada stworzenie na ulicy Środkowej podwórka o charakterze ogrodu, z dużą ilością zieleni, wśród której będą mogły mieć miejsce aktywności typowe dla spędzania czasu w okolicy domu. Dzięki stworzeniu przestrzeni współdzielonej przez pieszych, rowerzystów i kierowców ulica Środkowa może stać się miejscem przyjaznym wszystkim mieszkańcom, dostępnym dla różnych grup społecznych i oferującym atrakcyjny program użytkowania, przy jednoczesnym zachowaniu ciągłości komunikacyjnej.

Punktem wyjścia prezentowanej koncepcji jest stworzenie lepszych warunków do inkubowania społecznych relacji na ulicy. Obecnie Praga jest jednym z niewielu miejsc, gdzie życie sąsiedzkie toczy się w przestrzeni publicznej – dziś głównie w bramach i wewnętrznych podwórkach. Poszerzenie obszaru do wspólnego użytkowania przez mieszkańców na całą ulicę może być korzystne dla dalszych procesów integracji pomiędzy mieszkańcami, która ma szczególne znaczenie ze względu na prowadzony proces rewitalizacji Pragi. Poprawa jakości przestrzeni i wizerunku Pragi wiąże się z napływem nowych mieszkańców, którzy powinni stworzyć razem z rdzennymi Prażanami jedną wspólnotę.

GŁÓWNE ZAŁOŻENIA KONCEPCYJNE DLA ULICY ŚRODKOWEJ

Pas zieleni wysokiej w postaci dwóch szpalerów drzew został zlokalizowany po zachodniej stronie ulicy Środkowej, w pasie o największym dystansie pomiędzy sieciami infrastruktury podziemnej – dzięki temu możliwe jest zminimalizowanie kosztów przeprowadzenia nasadzeń.

Strefa zieleni niskiej w postaci kwitnących krzewów i wysokich traw została zlokalizowana po stronie ulicy o parterach mieszkalnych. W tych miejscach pas ogrodu pojawia się przy samym budynku, co umożliwia poprawę komfortu lokatorów mieszkań na parterze i jednocześnie eksponuje przeciwną stronę ulicy, posiadającą partery usługowe.

Zaproponowane rozmieszczenie zieleni wysokiej i niskiej pozwala także wyeksponować zabytkowe kamienice o najbardziej zdobionych fasadach – na ogół właśnie one posiadają w parterze lokale usługowe – dzięki czemu możliwe jest postrzeganie ulicy jako atrakcyjnej przestrzeni, w której zieleń harmonijnie towarzyszy przedwojennej zabudowie.

Proponowany układ zagospodarowania pozwala nie tylko uwidocznić ogólnodostępne partery oraz historyczną pierzeję ulicy, ale także wymusza uspokojenie ruchu dzięki miejscowej zmianie lokalizacji pasa zieleni niskiej.

MIEJSCA PARKINGOWE – stopniowe zmiany

Przekształcanie ulic w przestrzenie przyjazne pieszym i rowerzystom wiąże się z trudnym do przeprowadzenia procesem redukcji miejsc parkingowych, który zazwyczaj budzi opór zmotoryzowanej części mieszkańców. W związku z tym przyjęte zostały założenia, które mogą kształtować liczbę stanowisk postojowych w sposób elastyczny. Przedstawiona koncepcja zakłada lokalizację 29 miejsc parkingowych (w tym 5 dla niepełnosprawnych), przy czym strefa parkowania w zieleni ma charakter stały, a strefa parkowania po stronie lokali usługowych ma charakter tymczasowy. Przewiduje się możliwość stopniowego ograniczania ilości miejsc parkingowych poprzez ich zamianę na ogródki kawiarniane, parklety czy ekspozycje rzemieślników i artystów, które mogą powstawać wraz ze stopniowym ożywianiem parteru ulicy i otwierania nowych punktów usługowych.

*liczba 29 miejsc parkingowych została przyjęta jako bazowa i jest rekomendowana dla utrzymania jak najbardziej przyjaznego charakteru ulicy; projekt w zakresie funkcji może być dostosowywany do potrzeb mieszkańców na dalszym etapie pracy np. poprzez zamianę części przestrzeni zielonej na parkowanie

KOMUNIKACJA

Koncepcja zakłada wprowadzenie ruchu jednokierunkowego na ulicy Środkowej, z kierunkiem jazdy od strony ulicy Stalowej do ulicy Strzeleckiej.

Przewidziano 5-metrową szerokość ciągu pieszo-jezdnego. Przyjęto wymiary 2,5m x 6m dla równoległych miejsc postojowych i 2,5m x 5m dla prostopadłych, przy czym dla miejsc przystosowanych dla osób niepełnosprawnych wymiary odpowiednio 3,6m x 6m i 3,6m x 5m.

Dzięki powyższym zabiegom ulica osiąga maksymalną funkcjonalność, w połączeniu z wysoką estetyką i wyjątkowym charakterem.

Przewiduje się wprowadzanie rozwiązań mających na celu uspokojenie ruchu na całej przestrzeni Nowej Pragi, pomiędzy ulicami Targową, Aleją Solidarności, 11 Listopada i planowaną obwodnicą śródmiejską, poprzez wprowadzenie rozwiązań takich jak strefa Tempo 30 oraz stosowanie fizycznych ograniczeń prędkości (zwężanie przekroju jezdni, stosowanie nawierzchni podkreślającej priorytet dla pieszych, wprowadzanie dużej ilości zieleni).

OGRÓD

Koncepcja zakłada stworzenie pasa zieleni wzdłuż ulicy, w którym pomiędzy drzewami i krzewami zostały zlokalizowane różne funkcje:

– MIEJSCA AKTYWNOŚCI,

– MIEJSCA PARKINGOWE (ukryte wśród krzewów),

– PODSTAWOWE FUNKCJE UŻYTKOWE,

PLAC PRZY ULICY SZWEDZKIEJ

Niezabudowana przestrzeń przy skrzyżowaniu ulicy Strzeleckiej i Szwedzkiej stanowi bardzo atrakcyjną strefę zarówno dla nowych, kubaturowych funkcji jak i nowej przestrzeni publicznej. Bliskość stacji metra sprawia, że może to być miejsce bardzo żywe, o charakterze miejskim – nieco przechodnim. Dlatego też proponowaną funkcją w tym miejscu jest lokalny bazar, oferujący mieszkańcom dostęp do świeżych produktów w przystępnej cenie, „po drodze” do pracy.

OGNISKO PRAGA

Dla terenu Ogniska Praga przewiduje się zachowanie istniejącej, niedawno zrealizowanej strefy placu zabaw, co pozwoli na ekonomiczne wykorzystanie środków. Nowym miejscem na terenie zagospodarowania ma być strefa piknikowo – edukacyjna usytuowana przed drewnianym domem. Jej trawiasta nawierzchnia pozwala na różnorodne wykorzystanie tego terenu, począwszy od zajęć na świeżym powietrzu przy stole po wspólne biwakowanie. Strefa ta została oddzielona od mini – boiska sportowego niedużą górką, która stanowi barierę dla piłki i jednocześnie może pełnić rolę siedziska w strefie piknikowej.

SKWER 1

Istniejąca przestrzeń pomiędzy ulicą Środkową, Kowieńską i 11 listopada nie stanowi dziś miejsca sprzyjającego lokalnym aktywnościom, choć ze względu na obecność lokali usługowych i stacji benzynowej jest miejscem użytecznym i uczęszczanym.

Koncepcja zakłada usunięcie funkcji stacji benzynowej i przekształcenie obiektu w pawilon o funkcjach społeczno – kulturalnych połączony z możliwością przygotowania sobie napojów lub posiłków.
Obiekt mógłby łączyć funkcję komercyjną (np. kawiarnia) z działalnością non – profit (wspomniany warsztat, przestrzeń dla kooperatywy spożywczej itp.)

SKWER 2

Przewiduje się zachowanie parkowego charakteru przestrzeni pomiędzy ulicami 11 Listopada, Konopacką i Strzelecką. Zmniejszenie przekroju jezdni do minimum oraz nowe nasadzenia drzew (zlokalizowane pomiędzy infrastrukturą podziemną) pozwoli na utworzenie atrakcyjnego, zielonego skweru, którego funkcję mogą uzupełnić elementy mobilnej, małej architektury – takie, jak stoły do tenisa czy stoły do gier. Punktem centralnym
skweru jest zbiornik wodny w postaci płytkiej niecki lub fontanny, pozwalający na bezpośredni kontakt z wodą w przestrzeni publicznej.

W budynku po północnej stronie skweru przewiduje się możliwość przebudowy parteru budynku w celu większego otwarcia lokalu usługowego na strefę zieleni oraz zmianę funkcji z apteki na lokal o charakterze gastronomiczno – kulturalnym (kawiarnia, klub matki itp.)

STRZELECKA

Przewiduje się zachowanie dwukierunkowego ciągu komunikacyjnego w ulicy Strzeleckiej, z ruchem rowerowym w przestrzeni jezdni oraz możliwością przejścia przez jezdnię dla pieszych na całej długości ulicy.

Geometria ulicy została zaprojektowana w sposób umożliwiający wprowadzenie dwóch szpalerów drzew, mieszczących się pomiędzy ciągami instalacji podziemnych. W otoczeniu zostały wkomponowane obszary zieleni niskiej oraz miejsca parkingowe – równoległe oraz prostopadłe.

Ulica Strzelecka ma mieć charakter zielonej alei, z dużą ilością krzewów i traw na poziomie wzroku człowieka, które budują przyjazny charakter przestrzeni i pozwalają przesłonić miejsca parkingowe.

ROŚLINNOŚĆ

Przewiduje się dobór zieleni dostosowanej do intensywnie użytkowanej przestrzeni miasta, zgodny ze Standardami Kształtowania Zieleni Warszawy. Dla ulicy Środkowej przewiduje się nasadzenia dwóch gatunków drzew – klonu czerwonego od strony ciągu pieszo – jezdnego oraz jarząbu szwedzkiego od strony pierzei. Taki dobór pozwoli na uzyskanie ciekawej gry kolorów w krajobrazie, szczególnie jesienią – kiedy liście klonu nabierają intensywnego, czerwonego koloru, a wśród liści jarzębiny widoczne są czerwone owoce.

Dla ulicy Strzeleckiej przewiduje się nasadzenia wiśni osobliwej, która w okresie kwitnienia może nadać ulicy wyjątkowy charakter. W odróżnieniu od ulicy Środkowej – będzie on widoczny wiosną.

Ważnym elementem zagospodarowania obu ulic są nasadzenia zieleni niskiej. Koncepcja zakłada zastosowanie kompozycji kwitnących krzewów i wysokich traw, które pozwolą na ukrycie parkujących aut i wprowadzą kojący nastrój, szczególnie w okresie kwitnienia. Przewiduje się możliwość wykorzystania i przesadzenia istniejących roślin.

Aby zwiększyć powierzchnię zieloną na obszarze zagospodarowania, miejsca parkingowe oraz wjazdy zostały zaprojektowane jako powierzchnia mieszana z pasów betonowych oraz trawy – z przestrzenią utwardzoną w osi kół oraz w miejscach dojść do budynku.

MATERIAŁY

Ulica Środkowa ma charakter przestrzeni lokalnej, sąsiedzkiej, dedykowanej okolicznym mieszkańcom. Najbardziej znaczący materiał budujący przestrzeń ulicy stanowi roślinność. Dzięki intensywnemu zagospodarowaniu ulicy przez zieleń możliwe jest zastosowanie prostej, minimalistycznej posadzki betonowej na ciągu pieszo – jezdnym, która w kontekście zieleni będzie ogrywać rolę drugoplanową. Drobny podział elementów betonowych ma przywoływać na myśl typowe dla Pragi nawierzchnie brukowe, przy czym ich gładka, niefazowana nawierzchnia umożliwia komfortowe poruszanie się rowerów oraz osób niepełnosprawnych.

Rolę „tworzywa” dla przestrzeni ulicy Środkowej pełnić ma również oświetlenie, zaprojektowane w formie lamp przewieszonych w poprzek drogi, mocowanych do elewacji budynków. Wiszące lampy stworzą kameralny charakter ulicy, nawiązujący bezpośrednio do jej funkcji podwórka i miejsca spotkań. Punkty zamocowania lamp zostały dobrane przy budynkach o odpowiedniej wysokości, co daje pretekst do stworzenia instalacji o swobodnym charakterze.