Europejskie Centrum Filmowe Camerimage

Koncepcja Europejskiego Centrum Filmowego Camerimage to wizja przestrzeni inspirującej do doświadczania i poszukiwania nowych ujęć otaczającej rzeczywistości. Przestrzeni integracji, wymiany; dzielenia się refleksjami, obserwacjami, twórczością. Przestrzeni animującej bogaty program kulturalny i rekreacyjny dla szerokiego grona odbiorców lokalnych i ponadlokalnych społeczności. W ten sposób stanowić ma godną oprawę dla realizacji ważnych funkcji i misji Festiwalu sztuki filmowej jako platformy twórczej wymiany, dialogu, poszukiwania eksploracji, inspiracji.

IDEA

Koncepcję stworzono w poszukiwaniu formy najpełniej współgrającej i wyrażającej wartość zaistnienia w planowanej lokalizacji Europejskiego Centrum Filmowego Camerimage. Prezentowana wizja ma oferować atrakcyjną, zrównoważoną koncepcję rozwoju przestrzeni na pograniczu tkanki średniowiecznego miasta i powojennej substancji, zintegrowaną z zielonym, bulwarowym założeniem parkowym, okalającym śródmieście Torunia. Pożądana równowaga między historyczną ciągłością – kontynuacją a budowaniem nowych perspektyw i ujęć otaczającej rzeczywistości inspirować ma nowe, twórcze, krytyczne i śmiałe wizje przyszłości.

KONTYNUACJA

Układ zabudowy wyrasta z tkanki średniowiecznego miasta. Współtworzy sieć wielofunkcyjnych placów i skwerów połączonych z parkowymi terenami od zachodu i północy. Kształtuje reprezentacyjne, urbanistyczne wnętrze w centralnej części działki – integrując bogaty program całego kompleksu centrum filmowego z otaczającymi obiektami kultury. Układ przestrzenny kontynuuje i wzmacnia istniejącą sieć wielowarstwowych powiązań – widokowych otwarć, urbanistycznych akcentów i dominant. Forma odbierana z przyległych obszarów (z kierunków północnego i zachodniego) stanowić ma godną przestrzenną oprawę – wprowadzenie (bramę) do najstarszej części miasta. W widokach od południa i wschodu zaś harmonijnie i nieinwazyjnie wkomponowuje się w perspektywy średniowiecznych ulic i widokowych otwarć. Jawić się ma jako współczesna, elegancka forma mediująca między średniowieczną tkanką a 20-wieczną, powojenną strukturą rozporoszonych w zielonym krajobrazie, wolnostojących brył.

Zaproponowane gabaryty korespondują z gabarytami (wysokościami) budynków w bezpośrednim otoczeniu. Uwzględniono uwarunkowania związane z ochroną krajobrazową sylwety starego miasta – obszaru wpisanego na listę UNESCO – ujętych również w lokalnym prawie określającym kierunki zagospodarowania przestrzennego.

Sam zespół obiektów ECFC poprzez szereg wielopoziomowych – wewnętrznych i zewnętrznych przestrzeni, tarasów i otwarć widokowych, oferuje atrakcyjne, dalekie i bliskie perspektywy, kadry i ujęcia otoczenia.

TEKTONICZNA INSTALACJA PRZESTRZENNA DLA WSPÓŁCZESNEJ SZTUKI FILMOWEJ

Tektoniczna, wielkoprzestrzenna, interaktywna „instalacja” w założeniu oferuje obszerne platformy, spektakularne zadaszenia, mniej lub bardziej osłonięte miejsca spotkań, wielkopowierzchniowe ekrany i tła. Operując kadrami, planami i rozwiązaniami materiałowymi silnie reagującymi ze światłem, tworzy i odnajduje różnorodne relacje z bliższym i bardziej odległym otoczeniem, z wielowarstwową przeszłością i teraźniejszością. Inspirować ma do wielozmysłowego doświadczania zjawisk wizualnych, do refleksji nad współistnieniem i wzajemną relacją człowieka i jego otoczenia, i wreszcie inspirować marzenia o możliwych scenariuszach harmonijnego, zrównoważonego rozwoju kultury
w przyszłości.

MULTISENSORYCZNY SPEKTAKL – IDEA ROZWIĄZAŃ PRZESTRZENNYCH I MATERIAŁOWYCH

Postrzeganie jest procesem nieobiektywnym. Widzimy to, co wiemy, co pamiętamy, to co chcemy i to co umiemy dostrzec. Na linii między naszym odbiorem – wrażeniem rzeczywistości a rzeczywistością obiektywną zachodzi tak wiele procesów i zjawisk – zarówno fizyczno-chemicznych jak i interpretacyjnych, że możemy jedynie przypuszczać, wyobrażać sobie czym jest świat wokół nas.

Niniejsze – studialne założenia dla rozwiązań przestrzennych i materiałowych są ukierunkowane na zainteresowanie, umożliwienie odbiorcom i użytkownikom obiektu – poszukiwania i budowania nowego, indywidualnego postrzegania. Stanowić ma zaproszenie do sięgania po – i zestawiania różnych kontekstów otoczenia, wybranych warstw historii naturalnej, kulturowej, zbiorowej pamięci, wrażenia chwili, bogactwa zjawisk przyrody – mniej i bardziej przetworzonej – w doświadczeniu przestrzeni Europejskiego Centrum Filmowego Camerimage.

ŚWIATŁOCZUŁOŚĆ

Elewacje, obszerne powłoki ścian zewnętrznych i wewnętrznych jak wieloplanowe, wielkopowierzchniowe (światłoczułe) ekrany tworzyć mają dynamiczny spektakl odbijający zjawiska naturalne, pogodowe, atmosferyczne, rejestrować i transmitować w czasie rzeczywistym zmienny obraz – uwarunkowany kierunkiem, z którego odbiorcy (poruszający się) obserwują, jakością oraz kątem padania światła. W zależności od kąta padania promienie słoneczne wnikają (w okresie jesienno-zimowym) do wnętrza nagrzewając masywne wewnętrzne ściany lub odbijają się, zacieniają wnętrze (w okresie letnim).

DOŚWIADCZENIE RELACJI NATURY I KULTURY – EKOLOGIA

Wielozmysłowe, estetyczne doznania mają być zbudowane faktycznymi zjawiskami fizycznymi zachodzącymi w przestrzeni, wspomagającymi gospodarowanie energią w obiekcie. Oprócz operowania energią słoneczną jest to również odpowiednio zaplanowane zatrzymywanie, przepływanie i parowanie wody deszczowej, przepływów powietrza (naturalna wentylacja w wybranych strefach). W ten sposób elewacja – skóra budynków działa jak powłoka filtrująca – mediująca pomiędzy środowiskiem zewnętrznym i wewnętrznym, buduje w przestrzeniach ogólnodostępnych bogactwo różnorodnych doświadczeń otoczenia.

Pośród licznych rozwiązań proekologicznych systemów ogrzewania, chłodzenia i odzyskiwania energii preferuje się zastosowanie w możliwie największym stopniu rozwiązań opartych o proste zjawiska takie jak akumulacja termiczna masywnych elementów, gospodarowanie (opływanie, parowanie) deszczem, odpowiednie zakomponowanie i zmaterializowanie płaszczyzn eksponowanych na promienie słoneczne (grzanie, zacienianie, pochłanianie, oddawanie, przetwarzanie energii słonecznej).

WYMIAR EDUKACYJNY BEZPOŚREDNIEGO DOŚWIADCZENIA ZJAWISK PRZYRODY W OTOCZENIU

Ważnym aspektem, a w kontekście inwestycji w wyjątkowej, unikalnej przestrzeni publicznej o przewidywanym – szerokim, ponadlokalnym oddziaływaniu kulturowym – jest aspekt kształtowania świadomości ekologicznej. Preferowane rozwiązania oparte o proste, dobrze wszystkim znane zjawiska mogą być bezpośrednio odczuwane, spostrzegane przez użytkowników przestrzeni. Pozytywne doznania zmienności natury doświadczane poprzez mnogość atmosferycznych zjawisk projektowanych na wielkoprzestrzennych, światłoczułych powłokach tektonicznej kompozycji – inspirować mają do refleksji nad twórczością, kulturą i naturą, relacją człowieka z otoczeniem, inspirować do tworzenia nowych, perspektywicznych wizji teraźniejszości i mądrej, lepszej przyszłości.

ZAŁOŻENIA PROGRAMOWO PRZESTRZENNE – KONTEKST URBANISTYCZNY

Koncepcja została ukształtowana w poszukiwaniu formy oferującej dostępną, parkową scenerię, inspirującą swobodną reżyserię programu wewnętrznego i zewnętrznego ECFC, w relacji z wyjątkowym otoczeniem. Oferować ma mnogość ujęć:

• sprzężonych z urbanistycznym układem historycznego, średniowiecznego miasta;
• sięgających do pamięci i wyobrażeń nieistniejących już form przeszłości: (ujawniających się w organicznej geometrii terenu w obszarze obniżonego placu, wejścia do centrum festiwalowego, plenerowego audytorium nad podziemnymi salami kinowymi przywołującej przebieg niegdysiejszej fosy);
• ujęć form przywołujących skojarzenia z geometrią budowli militarnych;
• i wreszcie – ujęć przenikających się z przyrodą, z parkowym, bulwarowym, założeniem.

PARK

Odpowiednio wycofane, rozsunięte względem siebie, kompaktowe bryły ustępują miejsca parkowej powierzchni tworząc sekwencję zielonych placów, skwerów, sieci alei i pasaży. Wyartykułowane w ten sposób urbanistyczne wnętrza otwierają się do przestrzeni parkowej, stanowiąc zaproszenie do ich swobodnego eksplorowania. Ich otwartość i dostępność oraz dogodne powiązanie z układem komunikacji drogowej (zaopatrzenie / dostawy poprzez naziemny ciąg pieszo-jezdny) oferować ma elastyczne rozwiązanie umożliwiające rozszerzenie programu wewnętrznego obiektów o zewnętrzne aktywności: w formie plenerowych projekcji filmowych, ekspozycji, targów, warsztatów, sympozjów i innych imprez edukacyjnych, kulturalnych, rekreacyjnych – w krajobrazowej, parkowej scenerii. Kluczowe w kształtowaniu form jest ukierunkowanie na rozwiązania, stanowiące przestrzenną oprawę i inspirację dla mnogości scenariuszy programowo przestrzennych. Całość kompozycji ma współtworzyć i wzmacniać odczuwanie ciągłości żywego, rekreacyjnego, linearnego założenia parkowego w skali całego miasta.

INNE ZAŁOŻENIA TECHNICZNE I PROEKOLOGICZNE

• Wieloaspektowe zjawisko zintegrowanych przepływów energii ziemi, słońca, wody, a także żywej, zielonej przyrody – ma odzwierciedlać faktyczny system rozwiązań technicznych optymalizujących relację udziału energii odnawialnej w energii konsumowanej w procesie budowy i użytkowania obiektu. A pośród licznych rozwiązań proekologicznych systemów ogrzewania, chłodzenia i odzyskiwania energii preferuje się rozwiązania w możliwie największym stopniu oparte o proste zjawiska takie jak akumulacja termiczna masywnych elementów (naturalne przewietrzanie – pasywne chłodzenie – w możliwie dużym stopniu -w przestrzeniach wspólnych, niewymagających precyzyjnie kontrolowanych parametrów klimatu), gospodarowanie (opływanie, parowanie) deszczem, odpowiednie zakomponowanie i zmaterializowanie płaszczyzn eksponowanych na promienie słoneczne (grzanie, zacienianie, pochłanianie, oddawanie, przetwarzanie energii słonecznej)
• Zielone dachy – ogrody bagienne. Elementem proekologicznym jest zaproponowanie ogrodów na dachach budynków w formie niecki w lekkim zaniżeniu, gdzie zlokalizowano ogrody bagienne. W czasie opadów okresowo zalewane symulują naturalne mikro środowiska wilgotne. Zgodnie ze światowym trendem przywracania tych niegdyś często spotykanych komponentów przyrody również w miastach powszechnie stosuje się je na dachach, płytach parkingów podziemnych, przykryciach tras komunikacyjnych. Celem jest tu odtwarzanie w środowisku miejskim zwłaszcza w dzielnicach intensywnie zabudowywanych, bioróżnorodności. Nadmiar wody w czasie obfitych opadów odprowadzany jest do kolektora zasilającego system podlewania. Zbiorowiska bagienne cechuje bogactwo gatunkowe roślin, małych zwierząt i owadów, które wskutek zwiększonej antropopresji ulegają gwałtownej zagładzie w ciągu ostatnich 10 -15 lat. Systemowe, administracyjne przywracanie bioróżnorodności w wielkich aglomeracjach Europejskich, pokazuje rangę tego problemu.
• Możliwie zrównoważona dyspozycja kubatur i powierzchni trwale zabudowanych w relacji do zielonego otoczenia. Kompaktowe, efektywnie wykorzystujące przestrzeń kubatury naziemne i podziemne.
• Układ funkcjonalnoprzestrzenny zwartych brył oparty na zasadniczo ortogonalnej strukturze o czytelnej geometrii, umożliwiającej racjonalną, pragmatyczną a zatem ekologiczna i ekonomiczną dyspozycję programu wewnątrz kubatur.