Rozmowy o przyszłości Parnu w Estonii

 

Estonia – kraj, w którym 90% ludności mieszka w indywidualnie zaprojektowanych domach, bardzo świadomie podchodzi do zagadnień planowania przestrzennego. W zeszłym tygodniu zostaliśmy zaproszeni do wzięcia udziału w rozmowach na temat planów rozwoju miasta Parnu-Parnawy, letniej stolicy Estonii, gdzie wkrótce ma powstać Galeria Państw Bałtyckich naszego autorstwa. Swą obecnością spotkanie zaszczycił Minister Kultury Estonii Indrek Saar wraz z doradcą Veroniką Valk. Rozmowom przysłuchiwał się burmistrz Romek Kosenkraniu wraz z naczelnym architektem miasta, Karri Tiigisoon. W spotkaniu udział wzięli także Indrek Allmann, przewodniczący Estonian Association of Architects oraz Indrek Näkk, członek Architects' Council of Europe. Gośćmi specjalnymi byli Sekretarz Generalny Government  Architects Office of the Netherlands , Elbert Arens oraz Marta Sękulska-Wrońska z Pracowni Projektowej WXCA. Nie sposób nie wspomnieć o jednym ze stu jeden  parlamentarzystów Estonii, członku Komisji Kultury – Mark Soosaar to inicjator powstania Galerii Państw Bałtyckich.

Podczas spotkania omawiana była przyszłość nabrzeża morskiego i rzecznego. Zastanawiano się, jak umożliwić dalszy rozwój miasta i zwiększenie bazy hotelowej, aby nie zatracić jego niepowtarzalnego klimatu i wyjątkowego charakteru. Planowany kompleks Baltic Sea Art Port, autorstwa WXCA dał przyczynek do dyskusji na temat nabrzeża rzeki Parnawy, lokalizacji centrum, zachowania równowagi wielkoprzestrzennej zabudowy komercyjnej z historyczną. Rozważana jest sylweta miasta widoczna od morza i wzdłuż brzegów rzeki. Projekt BSAP został dostosowany tak, by nie przesłaniał widoku historycznych wież kościołów. Estończycy bardzo świadomie podchodzą do zagadnień planistycznych. Lokalizacja nowego dworca szybkiej kolei Via Baltica rozważana jest również pod względem społecznym. Czy lokalizacja na obrzeżach miasta spowoduje niepożądane przesunięcie centrum?

Gość specjalny, Sekretarz Generalny Government  Architect's Office of the Netherlands , Elbert Arens, omówił podobieństwa i różnice pomiędzy Estonią i Holandią, które mają podobną powierzchnię. Opowiedział również o urzędzie, który piastuje, i jaką pełni rolę w kraju. Estonia rozważa wprowadzenie podobnego ciała doradczego, które dbałoby o całościowy, spójny obraz kraju. Oczywiście rodzi to wiele pytań – jak wybrać taką odpowiednią osobę na stanowisko naczelnego architekta i jakie miałby uprawnienia, ale najistotniejsza jest świadomość potrzeby spójnego i  konsekwentnego planowania, której zwolenników w naszym kraju trudno znaleźć.

Parnu jest przepięknym miastem, kurortem wypoczynkowym nad płytką zatoką Ryską, gdzie temperatura Bałtyku jest dużo wyższa niż na polskim wybrzeżu. Piaszczyste, czyste plaże przyciągają turystów z Estonii, Szwecji, Norwegii i Rosji. To miasto jest częścią historii i tożsamości kraju. Dbałość o poszanowanie wartości, kultury i dorobku przeszłych pokoleń przekonuje, że to najlepsze miejsce do wybudowania Galerii Państw Bałtyckich, miejsca spotkań i wymiany kulturowej bez podziałów. Inicjatywą zainteresowała się reprezentantka ambasady Holandii. Może do pływającego placu Baltic Sea Art Port przycumuje kiedyś pawilon Holandii?

?